آشنایی با انواع دانه قهوه‌ها

اگر مقاله قبلی ما درباره انواع نوشیدنی‌های محبوب قهوه را خوانده باشید، حالا می‌دانید که لاته چه فرقی با آمریکانو دارد. اما یک سوال مهم‌تر وجود دارد: برای درست کردن این‌ها، چه دانه‌ای بخریم؟ وقتی وارد مغازه قهوه‌فروشی می‌شوید، انگار وارد آزمایشگاه شیمی شده‌اید! عربیکا؟ روبوستا؟ رست مدیوم؟ سینگل اوریجین؟ نترسید. انتخاب قهوه آنقدرها هم سخت نیست.

قدم اول: شناخت خانواده ۴ نفره قهوه‌ها

در دنیای قهوه، بیش از ۱۰۰ گونه گیاه وجود دارد، اما فقط ۴ نوع آن در فنجان‌های سراسر دنیا ریخته می‌شود. اگرچه احتمالاً در سوپرمارکت‌ها فقط اسم دو تای اول را می‌شنوید، اما برای اینکه یک خرید حرفه‌ای داشته باشید، بیایید هر ۴ عضو این خانواده را بشناسیم.

اما کدام دانه برای شماست؟

با اینکه ۴ نوع دانه داریم، اما لیبریکا و اکسلسا حکم «عتیقه‌های بازار» را دارند؛ پیدا کردنشان سخت است و طعم‌های خاصی (مثل چوب سوخته یا ترشی تند) دارند که شاید برای شروع اصلاً جذاب نباشد. پس بیایید تمرکزمان را بگذاریم روی دو رقیب اصلی که باید بینشان انتخاب کنید:

روبوستا (Robusta): بیداری به قیمتِ تلخی!

روبوستا همان‌طور که از اسمش پیداست (Robust)، جان‌سخت و قوی است.

• مثل یک سیلی محکم است! اگر هدفتان فقط بیدار ماندن و جذب کافئین است و طعم برایتان مهم نیست، روبوستا پادشاه است.
• طعم: تلخی آن زیاد است و «بادی» (غلظت) بالایی دارد. اگر قهوه‌ای می‌خواهید که خامه (Crema) زیادی روی اسپرسو بدهد، روبوستا عالی است.
• چرا برای شروع پیشنهاد نمی‌شود؟ چون طعم لاستیکی و تلخ آن ممکن است شما را کلاً از قهوه زده کند.

عربیکا (Arabica): رقصی از عطر و طعم

عربیکا دانه‌ای حساس است که در ارتفاعات بالا رشد می‌کند و محبوب‌ترین دانه جهان است.

• مثل یک نوازش نرم است. وقتی عربیکا می‌نوشید، قرار نیست دهانتان از تلخی جمع شود.
• طعم: دنیایی از طعم‌های پیچیده دارد؛ از شکلات و کارامل گرفته تا توت‌فرنگی و مرکبات. ترشیِ دلپذیر (اسیدیته) که قهوه‌خورهای حرفه‌ای عاشقش هستند، مالِ این دانه است.

حکم نهایی برای تازه‌کارها

با وجود ۴ نوع دانه، برای شروع فقط یک انتخاب درست وجود دارد: عربیکا. پیشنهاد ما خرید «قهوه ۱۰۰٪ عربیکا» یا نهایتاً ترکیبی است که عربیکای آن غالب باشد (مثلاً ۷۰٪ عربیکا). چرا؟ چون شما می‌خواهید عاشق قهوه شوید، نه اینکه آن را به عنوان دارو مصرف کنید! طعم‌های میوه‌ای و شکلاتی عربیکا شما را به دنیای قهوه علاقه‌مند می‌کند.

بیایید خیلی ساده بگوییم:

• روبوستا (Robusta): مثل یک سیلی محکم است! کافئین بسیار بالا، طعم تلخ و کمی مزه شبیه لاستیک سوخته یا چوب. ارزان‌تر است و برای بیدار ماندن عالیست، اما طعمش برای شروع "دلنشین" نیست.
• عربیکا (Arabica): مثل یک نوازش نرم است. طعم‌های پیچیده (میوه‌ای، آجیلی، شکلاتی)، ترشی (اسیدیته) دلپذیر و کافئین کمتر.

قدم دوم: مسئله مهم «برشتگی» یا رست (Roast)

دانه قهوه اولش سبز است و بعد تفت داده می‌شود. رنگ دانه به شما می‌گوید چه مزه‌ای در انتظارتان است:

1. رست روشن (Light): رنگ دارچینی. مزه ترش و اسیدی دارد (شبیه چای ترش). برای مبتدی‌ها ممکن است عجیب باشد.
2. رست تیره (Dark): رنگ سیاه و روغنی. مزه تلخ، دودی و سنگین. اگر تلخی دوست ندارید، سمتش نروید.
3. رست مدیوم (Medium): (برنده نهایی! ?) رنگ قهوه‌ای شکلاتی. نه خیلی ترش است، نه خیلی تلخ. تمام عطر و طعم قهوه در تعادل است.

پیشنهاد ما: برای اولین خرید، حتماً سراغ رست مدیوم (Medium Roast) بروید. این امن‌ترین و محبوب‌ترین طعم دنیاست.

قدم سوم: طعم‌شناسی

قهوه‌ها بسته به اینکه کجا رشد کرده‌اند، مزه متفاوتی دارند:

• آمریکای لاتین (برزیل، کلمبیا): طعم‌های کلاسیک، آجیلی، شکلاتی و کاراملی. (آشنا‌ترین طعم برای ذائقه ایرانی).
• آفریقا (اتیوپی، کنیا): طعم‌های گلی، میوه‌ای و کمی ترش. (شبیه دمنوش‌های خاص).

پیشنهاد ما: برای شروع، دانه‌های برزیل یا کلمبیا بهترین انتخاب هستند. طعم شکلاتی آن‌ها با شیر (برای لاته و کاپوچینو) عالی می‌شود.

خلاصه: فرمول طلایی خرید برای تازه‌کارها

اگر نمی‌خواهید زیاد فکر کنید، این فرمول را به فروشنده بگویید:

«لطفاً یک بسته قهوه با ترکیب ۷۰ یا ۱۰۰ درصد عربیکا، با رست مدیوم (شکلاتی) و دانه کلمبیا یا برزیل بدهید.»

لذتِ کشف کردن با «ظرف» مناسب

حالا که فهمیدید چه دانه‌ای بخرید، یک نکته مهم باقی می‌ماند. قهوه‌های «مدیوم رست» و «عربیکا» عطر و رنگ بی‌نظیری دارند. حیف نیست این شاهکار را در یک لیوان کدر یا نامناسب پنهان کنید؟ برای کسانی که تازه قهوه‌خور شده‌اند، ماگ فقط یک وسیله نیست؛ بخشی از انگیزه نوشیدن است.

• اگر دانه‌های آفریقایی (رنگ روشن و شفاف) گرفتید، لیوان‌های پیرکس دوجداره یا ماگ‌های شیشه‌ای رنگ و لعاب قهوه را به رخ می‌کشند.
• اگر دانه‌های شکلاتی برزیل گرفتید، یک ماگ سرامیکی تپل و رنگی، حس گرما و دنج بودن قهوه را تکمیل می‌کند.

نتیجه‌گیری و پیشنهاد ویژه

شروع دنیای قهوه نباید ترسناک یا تلخ باشد. با انتخاب درست دانه، شما وارد دنیایی از عطرها می‌شوید که هر صبح منتظرش خواهید بود. در فانتزی سنتر، ما معتقدیم هر نوع قهوه‌ای، ماگِ مخصوص خودش را می‌طلبد. چه طرفدار قهوه تلخ باشید چه ملایم، ماگی داریم که لذت نوشیدنی شما را چند برابر کند.